Tu e lexu qitash
Marie Equi (7 prill, 1872 – 13 prill, 1952)
Nale Dheze

Marie Equi (7 prill, 1872 – 13 prill, 1952)

“Unë fillova në këtë luftë një socialiste, por tani jam një anarkiste. Unë do të flas kur dhe ku të dëshiroj. Asnjë burrë nuk do të më ndalojë. Burri i parë që më prek, do të vdesë nga një vdekje e ngadaltë dhe e gjatë.” – Dr Marie Equi 

Dr Marie Equi ishte një mjeke, aktiviste dhe lezbike e hapur , e cila ishte e angazhuar në trazirat politike dhe ndryshimet shoqërore në fund të shekullit XIX dhe fillim të shekullit XX.

Ajo ishte një avokuese e patrembur për të drejtat e grave, të drejtat riprodhuese, të drejtat e punës dhe fjalën e lirë, dhe protestat e saj të ashpra kundër imperializmit dhe luftës i dhanë asaj një reputacion në Portland si një nga nxitësit më të hapur në qytet. Për gjithë guximin e saj, Equi ishte një kujdestare e përkushtuar që mbante profesionin e saj aq shtrenjtë sa që edhe shokët e saj të ngushtë e quanin “Doc”.

Equi lindi nga prindërit e klasës punëtore në New Bedford, Massachusetts, një qendër e prodhimit të tekstilit. Babai i saj ishte italian dhe murator; nëna e saj ishte irlandeze. Ajo ndjeu forcën e ndjenjës antiimigrante dhe dëgjoi kushte të mjerueshme të punës.

Ajo dëshmoi vdekjen e tre motrave nga sëmundje të fëmijëve dhe vëzhgoi pjesën më të madhe të jetës së nënës së saj të përcaktuar nga shtatzënia, lindja dhe kujdesi për fëmijët.

Edhe pse ishte një studente e zellshme, ajo u largua nga shkolla e mesme për të mbështetur familjen e saj duke punuar në mullinjtë e tekstilit derisa ajo dhe e dashura e saj nga shkolla e mesme, Bessie Holcomb, u nisën për një jetë të re në Oregon. Në vitin 1892, ata u vendosën në një vendbanim përgjatë lumit Columbia afër The Dalles.

Sjellja e zjarrtë e Equit filloi së pari në njoftim publik në në qendër të qytetit në 1893 kur ajo rrahu me kamxhik drejtuesin e shkollës në The Dalles i cili refuzonte të paguante pagën që i detyrohej të dashurës së saj. Ngjarja ishte njohja e parë publike e grave të Oregonit në një marrëdhënie lezbike (“mike të forta të cilët asgjë nuk mund t’i ndajë”).

Ajo më vonë u transferua në San Francisko për të ndjekur shkollën mjekësore – një qëllim tradicionalisht përtej arritjes së një gruaje të klasës punëtore.

Në vitin 1903, ajo mori një diplomë nga Universiteti i Oregon për t’u bërë një nga numri i vogël i grave mjeke në shtet. (Ajo dhe katër gra të tjera në klasën e saj të diplomimit sollën numrin e grave mjeke në 60). Pas një praktike në Pendleton, ajo filloi një praktikë të përgjithshme në Portland, kryesisht duke trajtuar gra dhe fëmijë të klasës punëtore, shpesh pa pagesë.

Për dhjetë vjet, 1903-1913, Equi ishte një aktiviste model i epokës përparuese. Ajo u rreshtua me kampionen e pathyeshme për të drejtat e grave në Oregon, Abigail Scott Duniway. Ajo gjithashtu luftoi për orar pune tetë-orëshe, mbështetjen shtetëore për arsimin e lartë dhe reformat në burg.

Në 1905, ajo u takua me Harriet Speckart, me të cilin kishte marrëdhënien e saj më të gjatë; çifti adoptoi një vajzë të mitur në 1915. Në vitin 1906, ajo fitoi një vlerësim të gjerë për punën e saj të ndihmës në San Francisko pas një tërmeti dhe zjarri shkatërrues të qytetit.

Por një përplasje e dhunshme me policinë gjatë një proteste të punëtorëve në Portland në 1913 radikalizoi Equin. Ajo mbështeti anarkizmin, duke mos besuar më se reforma politike graduale mund të arrinte drejtësi për punëtorët. Ajo mbështeti Punëtorët Industrial të Botës dhe kritikoi udhëheqësit të Portland për shtypjen e klasës punëtore dhe shtypjen e protestave radikale. Asnjëherë e përmbajtur vetëm me protestë, Equi mori ushqim dhe strehim për të papunët, shpërndau informacionine të kontrollit të lindjes dhe siguroi aborte për gratë e varfëra dhe të klasës së lartë.

Equi kundërshtoi fuqishëm gatishmërinë e luftës para Luftës së Parë Botërore. Ajo besonte se kapitalistët përfitues dhe imperialistët kishin krijuar një konflikt që lë shumë të rinj të vdekur në fushë-betejat e Evropës. Në vitin 1918, qeveria federale, në histerinë anti-bolshevike të kohës, e dënoi atë me rebelim për fjalimet e saj kundër luftës. Ajo u dënua dhe shërbeu për dhjetë muaj në burgun San Quentin.

Equi jetoi një jetë më të qetë pas lirimit të saj nga burgu në 1921, megjithëse jetoi me radikalen Elizabeth Gurley Flynn për një dekadë. Ajo hoqi dorë nga praktika e saj mjekësore në vitin 1930 për shkak të shëndetit të keq. Ajo siguroi vajzën e saj, Mari, e cila, nga ana tjetër, kujdesej për të gjatë ditëve të saj të fundit në Portland.

Dr Marie Equi vdiq, në moshën 80 vjeçe, më 13 korrik 1952; ajo është varrosur pranë Harriet Speckart.

Kqyre edhe qito

© 2020 Dylberizm - Të gjitha të drejtat e rezervuara

Scroll To Top