Mbretëria e Butanit dekriminalizon seksin homoseksual
Parlamenti i Butanit ka miratuar një projekt-ligj për legalizimin e seksit homoseksual.
Një seancë e përbashkët e të dy dhomave të parlamentit të Butanit – Gyelyong Tshokhang – votoi 63 kundër me 69 në favor të ndryshimit të ligjit.
Vendi i izoluar aziatik në Himalajet kishte kriminalizuar më parë ‘seksin e panatyrshëm’ nën Seksionet 213 dhe 214 të Kodit Penal të tij. Autoritetet e kanë interpretuar prej kohësh atë si një ndalim të homoseksualitetit.
Ligjvënësi Ugyen Wangdi, nënkryetari i një paneli të përbashkët duke marrë parasysh ndryshimet, i tha Reuters: ‘Homoseksualiteti nuk do të konsiderohet si seks i panatyrshëm tani.’
Ndërkohë Tashi Tsheten, drejtori i organizatës LGBT+ Rainbow Bhutan, tha se ishte ‘emocionuar dhe me të vërtetë i lumtur’ nga ‘fitorja’ për njerëzit LGBT+.
Ai e mirëpriti votimin dje duke thënë: ‘Unë mendoj se projektligji që kalon në Ditën e të Drejtave të Njeriut në vetvete është një ditë e rëndësishme për të gjithë në Butan.
‘Unë besoj se të gjithë ata që janë ngritur për komunitetin LGBT+ në Butan do të festojnë sot pasi kjo është fitorja jonë.’
Votimi tani thjesht duhet të konfirmohet nga mbreti i Butanit – Mbreti Dragoit Jigme Khesar Namgyel Wangchuck – për t’u bërë ligj.
A mundet barazia martesore të përmirësojë Lumturinë Kombëtare Bruto?
Njerëzit LGBT+ në vendin e izoluar malor prej 800,000 banorësh nuk kanë mbrojtje anti-diskriminim.
Sidoqoftë, ka edhe pak raporte të dhunës dhe diskriminimit të dukshëm. Kjo mund të jetë për shkak se incidentet nuk raportohen. Ndërkohë, shumë Butanë nuk i kuptojnë njerëzit LGBT+ dhe ata janë pothuajse të padukshëm në jetën publike.
Pavarësisht kësaj, shumica e Butanëve janë Budistë dhe feja e tyre nuk e dënon haptas homoseksualitetin siç bëjnë disa besime të tjera.
Tani aktivistët mund të shpresojnë që dekriminalizimi i homoseksualitetit të çojë në fitore të tjera. Një projekt-ligj për ta bërë ligjin martesor me gjini neutrale – që hap rrugën për çiftet e të njëjtit seks – u paraqit në parlament në 2018.
Procesi u shty për shkak të zgjedhjeve të Asamblesë Kombëtare të Butanit 2018 por tani mund të bëjë përparim.
Veçanërisht, vendi ishte pioneri i idesë së ‘Lumturisë Kombëtare Bruto’ sesa masës ekonomike të ‘Prodhimit të Brendshëm Bruto ’për të monitoruar suksesin e tij.
Sidoqoftë, kritikët thonë se autoritetet e Butanit e kanë përdorur këtë si një maskë për politikat regresive dhe nuk e ka përmirësuar materialisht jetën e shumicës së qytetarëve.
Butani unik
Nëse dekriminalizimi ju ka frymëzuar të vizitoni Butanin, ju do të shihni një kulturë unike dhe do të takoni një popull shumë mikpritës.
Ju mund të befasoheni kur shihni imazhe zbukuruese të ndërtesave – këto ilustrime të penisit largojnë shpirtrat e këqij dhe sjellin fat të mirë.
Një mënyrë se si Butani po na sjell fat të gjithëve janë pyjet e tij. Ato mbulojnë 70% të vendit. Ata thithin aq shumë karbon, sa Butani po jep një kontribut neto në trajtimin e ndryshimeve klimatike. Mendohet se është kombi i vetëm ‘negativ i karbonit ’në botë.
Kjo ndoshta ndihmohet nga fakti që shumë udhëtime në malet e Butanit janë të mundshme vetëm në këmbë. Disa nuk janë të mundshme as atëherë. Midis maleve të saj është Gangkhar Puensum – maja më e lartë e pakontrolluar në botë.
Por ka kaq pak automjete sa Butani nuk ka ndonjë semafor.
Edhe në kryeqytetin Thimphu, policia vazhdon lëvizjen e trafikut duke qëndruar në kryqëzime duke dhënë sinjale dore. Kur ata instaluan një herë semaforë në Thimphu, vendasit u ankuan se ishin të shëmtuar dhe kërkuan që policët e trafikut të ktheheshin.
Sidoqoftë, nëse do të vizitoni, do t’ju kushtojë. Vendi zbaton një politikë të turizmit ‘me vlerë të lartë, me ndikim të ulët’. Kjo do të thotë që ata u marrin turistëve një tarifë minimale prej 200 deri 250 dollarë në natë, për të siguruar që një numër i vogël turistësh të ketë një ndikim të madh në ekonomi.